Anne sütü, yenidoğanların ihtiyaç duyduğu tek gıdadır. Doğumdan sonraki ilk 6 ay boyunca bebeğe su dahil herhangi bir ek besin verilmemesi gerekir.
Anne sütü alamayan bebekler, bu dönemde formül mama ile beslenmelidir. Bebekler altı ayını doldurduktan sonra, anne sütüne ek olarak katı yiyecekler için de hazır hale gelir. Her bebek farklı gelişim özellikleri taşır ve bu nedenle de ek gıdaya geçiş sürecinde bireysel farklılıklar görülebilir.
Bebekler ek gıdaya hazır olma belirtileri gösterdiği zaman, çocuk doktorunuz ek gıdaya geçiş konusunda sizi yönlendirecektir. Peki, bebeğin ek gıdaya geçişe hazır olduğu nasıl anlaşılır ve ek gıdaya geçiş süreci nasıl olur? Gelin, detayları birlikte inceleyelim.
Bebeğim Ek Gıdaya Geçiş İçin Hazır mı?
Bebeklerde ek gıdaya geçiş için acele etmemek gerekir. Bunun nedeni ise; bebeklerin sindirim sisteminin henüz tam olarak gelişmemesidir. Aynı zamanda olası besin alerjisi riskini de göz ardı etmemek gerekir. Pek çok bebek, doğumdan yaklaşık 6 ay sonra ek gıdalara geçiş için hazır hale gelir. Bu süreden önce genellikle verilen yiyecekleri dilleriyle iterek ağızlarından dışarıya çıkarırlar. Bebeklerin bu davranışı ek gıdaya hazır olmadığını gösterir. Bu aşamadaki bebekler, yiyecekleri ağzın ön kısmından arkaya taşımak için gereken kas koordinasyonuna sahip değildir.
Bebeğinizin ek gıdaya hazır olduğunu anlamanız için belirli işaretler vardır. Bu işaretlerden bazılarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Mama sandalyesinde dik bir şekilde oturabiliyor olması,
- Baş kontrolünün iyi olması, bebeğin başının sabit ve dik konumda tutabilmesi,
- Doğum kilosunun yaklaşık 2 katına erişmiş olması,
- Yiyecekleri dil ile itme refleksinin ortadan tamamen kalkmış olması,
- Ellerini ya da oyuncaklarını ağzına sokması,
- Diğer insanların yediklerine ilgi duyması, yemeye çalışması,
- Yemek gösterdiğinizde ağzını açması,
Eğer bebeğiniz bunları yapabiliyorsa ve yiyecekleri elinde tutabiliyorsa, doktorunuzla da konuşarak ek gıdaya başlayabilirsiniz.
Ek Gıdaya Geçiş Nasıl Olmalı?
Ek gıdaya geçiş sürecinde bebeğe anne sütü ya da formül mama verilmeye devam edilmesi gerekir. Geçiş yavaş ve yumuşak bir biçimde yapılmalıdır. Bebeklerde ek gıdaya geçerken uymanız gereken unsurları ise aşağıdaki gibi listeleyebiliriz:
- Tuz ya da şeker içermeyen tek bileşenli yiyecekler sunun. Her yiyecek sunumunda, yenisine geçmeden 3 gün bekleyin. Bu sayede, bebeğinizin bir besine karşı alerjik reaksiyon gösterip göstermediğini anlayabilirsiniz.
- Başlangıç aşamasında günde tek öğün olarak ek besin verebilirsiniz.
- Ek gıda seçiminde doğal ve taze gıdalar tercih etmeye özen gösterin. Konserve veya dondurulmuş gıdalardan uzan durun.
- Ek gıdaya ilk geçişte: Havuç, patates, kabak, armut, muz ve elma gibi mevsimine uygun sebze ve meyveleri püre şeklinde verebilirsiniz.
- İlerleyen zaman içerisinde sebze çorbası, yoğurtlu meyve ve sebze karışımları gibi birden fazla besin içeren yemekleri tercih edebilirsiniz.
- Bebeklerin bağışıklık sistemi henüz tam olarak olgunlaşmadığı için besinleri hijyenik biçimde hazırlamaya özen göstermelisiniz.
- Bebeğiniz başlarda yeni verdiğiniz yemekleri reddedebilir. Bu durumda bebeğinizi zorlamayın.
- Bebeklerin diş etleri oldukça hassas yapıya sahiptir. Bu sebeple diş etlerine zarar vermeyen kaşıklar tercih etmelisiniz.
- Ek gıda denemelerine bebeğinizin yorgun ya da huzursuz olmadığı zamanlarda başlayın.
Ek Gıdaya Geçişte Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Ek gıdaya geçiş listesi, ebeveynlere bebeklerini besleme konusunda yol gösterir. Bebeğin hem fiziksel hem zihinsel gelişimini sağlıklı bir biçimde tamamlayabilmesi için tüm besin ögelerini yeterli ve dengeli bir şekilde almalıdır. Ek gıdaya geçiş aşamasında faydalanabileceğiniz liste: Bebeklerin protein, vitamin ve mineral açısından doğru besin gruplarını düzenli bir biçimde almasını kolay hale getirir. Ek gıdaya geçiş aşamasında ve sonrasında bebeğinizin ihtiyacına uygun verebileceğiniz sebze, meyve ve diğer besinlerle ilgili ayrıntılı listeyi, takipte olduğunuz sağlık kuruluşlarından temin edebilirsiniz. Bunun dışında ek gıdaya geçiş aşamasında dikkat etmeniz gereken noktalar ise aşağıdaki gibidir:
- Alerji riski yüksek olan bal, çilek, kiraz, domates, portakal ve bezelye gibi besinler listenizde bulunmamalıdır.
- Demir içeriği yüksek besinlerin tercih edilmesi gerekir.
- Öğün miktarı az porsiyon olacak şekilde sunulmalıdır.
- Tuz ve şeker içermemelidir.
- İlk aylarda ağırlıklı olarak sebze, meyve, yoğurt ve tahıl çorbaları verilebilir.
Ek Gıdaya Geçişte Verilmemesi Gereken Besinler Nelerdir?
Ek gıdaya geçiş aşamasında bebeğin beslenmesinde sebze ve meyveler önemli bir yer kaplar. Yine de her sebze ve meyve bu dönemde verilmemelidir. Örneğin patlıcan, içerdiği nikotin nedeniyle bebeklere uygun değildir. Bunun yanı sıra; çilek, ahududu, kiraz, portakal gibi alerjik besinler de küçük bebeklere verilmemelidir. Ayrıca inek sütünün da hazmı zordur ve bağırsak içerisinde gizli kanamaya, demir eksikliğine yol açabilir. Bu nedenle; inek sütü, 1 yaşına kadar uzak durulması gereken besinler arasında yer alır. Aynı şekilde 1 yaş altındaki bebeklere bal verilmesi de sakıncalıdır. Ek gıdaya geçiş aşamasında uzak durulması gereken diğer besinler aşağıdaki gibidir:
- Soya
- Çikolata, çay, kakao, kahve gibi kafein içeren gıdalar
- Fıstık, fındık gibi kuru yemişler
- Turşu
- Şarküteri ürünleri
- Tatlandırıcı içeren yiyecekler
Bebeğinizle ek gıdaya geçerken size eşlik edecek hem sağlıklı hem ilgi çekici anne bebek ürünlerini Pandish Baby sitesinde bulabilirsiniz.
